100สิ่งประดิษฐ์ยิ่งใหญ่ เผย'จีน'ต้นคิดก่อน'ฝรั่ง'

สะพานแขวน

ในหนังสือ "The Genius of China ต้นกำเนิด 100 สิ่งแรกของโลก" ของโรเบิร์ต เทมเพิล นักวิชาการชาวอังกฤษผู้สนใจจีนและศึกษาค้นคว้าเรื่องจีนอย่างจริงจัง รวบรวมหลักฐานและให้การรับรองว่าจีนมีอารยธรรม มีความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีล้ำหน้ากว่าชาวตะวันตกนับพันปี

ได้ข้อสรุปว่าสิ่งประ ดิษฐ์และการค้นพบพื้นฐานที่ใช้กันอยู่ในโลกสมัยใหม่มากกว่าครึ่งหนึ่งอาจจะมีต้นกำเนิดจากจีน และตะวันตกนำเข้าหรือรับแนวคิดไปพัฒนาต่อยอดจนกลายเป็นสิ่งประดิษฐ์สำคัญหลายอย่างที่ใช้กันอยู่ในสมัยปัจจุบัน

หนังสือได้รับรางวัลหนังสือระดับชาติในสหรัฐอเมริกาถึง 5 ราง วัล และยังได้รับการสนับสนุนจากองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) จนมีการแปลเป็น 44 ภาษาทั่วโลก ซึ่งในส่วนของไทยแปลและตีพิมพ์โดยสำนักพิมพ์มติชน เปิดตัวในงานสัปดาห์หนังสือแห่งชาติครั้งที่ 39 และหนังสือนานาชาติครั้งที่ 9 ที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ วันที่ 25 มี.ค.-6 เม.ย.2554 นี้

ภายในหนังสือเล่มนี้รวบรวมสิ่งประดิษฐ์และการคิดค้น 100 สิ่งแรกของโลกที่จีนเป็นผู้ประดิษฐ์และคิดค้นมานำเสนอตามลำดับเวลาและประเภท ในจำนวนนี้มี 10 ตัวอย่างที่โดดเด่น ดังนี้

1.สะพานแขวน

ในฝั่งตะวันตก ผู้คนอาจนึกถึงสะพานแขวนโกลเด้นเกต ที่ซานฟรานซิสโก สหรัฐอเมริกา แต่จีนเป็นผู้คิดค้นสะพานแขวนได้ตั้งแต่ศตวรรษที่ 1 หรือก่อนหน้าชาวตะวันตกประมาณ 1,800 ปี หรืออาจจะมากกว่า 2,200 ปีด้วยซ้ำ เพราะกว่าชาวตะวันตกจะมีสะพานแขวนแห่งแรกที่รองรับยานพาหนะได้ก็ถึงปีค.ศ.1809 แล้ว

1. "The Genius of China ต้นกำเนิด 100 สิ่งแรกของโลก" 2.จรวดและจรวดหลายตอน 3.การไหลเวียนของเลือด 4.นาฬิกาจักรกล 5.สงครามเคมี ก๊าซพิษ ระเบิดควัน และแก๊สน้ำตา 6.การบินแบบมีมนุษย์ด้วยว่าว

2.จรวดและจรวดหลายตอน

สันนิษฐานว่าชาวจีนคิดค้นจรวดระหว่างศตวรรษที่ 11 และ 12 ก่อนจะพัฒนาเป็นจรวดหลายตอนในศตวรรษที่ 14 โดยจรวดที่จีนคิดค้นขึ้นในศตวรรษที่ 11 และ 12 นั้นคล้ายกับ จรวดวี-1 อันกระฉ่อนที่ใช้ในสงครามโลกครั้งที่ 2 ส่วนจรวดหลายตอนน่าจะเป็นบรรพบุรุษของจรวดเอ็กโซเซต์สมัยใหม่ ที่มีการทำงานแบบเดียวกันคือ บินเหนือน้ำเป็นระยะทางไกลและพุ่งชนเรือ

3.การบินแบบมีมนุษย์ด้วยว่าว

ในขณะที่ยุโรปยังอยู่ในยุคมืด แต่ชาวจีนคิดค้นการบินแบบมีมนุษย์ด้วยว่าวได้ตั้งแต่ 400 ปีก่อนคริสตกาล การบินด้วยว่าวก็คือการอาศัยแรงยกของอากาศ ให้ว่าวยกคนขึ้นลอยในอากาศให้นานที่สุด จนกลายมาเป็นต้นแบบการบินด้วยเครื่องร่อนในยุคปัจจุบัน ในขณะที่กว่าชาวยุโรปจะบินด้วยว่าวเป็นผลสำเร็จครั้งแรกก็ล่วงเข้าปีค.ศ. 1894 แล้ว

4.สงครามเคมี ก๊าซพิษ ระเบิดควัน และแก๊สน้ำตา

จีนรู้จักการทำสงครามเคมีด้วยก๊าซพิษมาตั้งแต่ 400 ปีก่อนคริสตกาลเป็นอย่างช้า ริเริ่มโดยกลุ่มคนลัทธิหนึ่งชื่อ "ลัทธิม่อ" โดยใช้หีบลมเป่าก๊าซพิษเข้าไปในอุโมงค์ของศัตรูที่กำลังล้อมโจมตีเมือง หีบลมทำมาจากหนังวัวและต่อเข้ากับเตาเผาที่กำลังเผาก้อนมัสตาร์ดแห้งและพืชผักมีพิษอื่นๆ ล้ำหน้าก๊าซพิษที่ใช้ในสงครามโลกครั้งที่ 1 เป็นเวลา 2,300 ปี ส่วนในยุโรปกว่าจะรู้จักการใช้ก๊าซพิษในการทำสงครามก็ปีค.ศ.1500

5.แผนที่ภาพฉายเมอร์เคเตอร์

แผนที่ภาพฉายเมอร์เคเตอร์คือแผนที่โลกที่เห็นกันมากที่สุดตามผนังชั้นเรียนในปัจจุบัน แม้ชื่อของแผนที่จะเป็นชื่อชาวยุโรปคือ เจอราร์ดัส เมอร์เค เตอร์ ที่ได้ตีพิมพ์แผนที่ชนิดนี้ในค.ศ.1568 แต่แผนที่แบบนี้ก็คือการใช้ภาพฉายแบบทรงกระบอก ซึ่งชาวจีนใช้ภาพฉายแบบทรงกระบอกมาก่อนเมอร์เคเตอร์หลายศตวรรษ

6.นาฬิกาจักรกล

การคิดค้นนาฬิกาจักรกลได้สำเร็จถือเป็นความก้าวหน้าอันยิ่งใหญ่ของมนุษยชาติ พวกเราจะเป็นอย่างไรหากไม่มีนาฬิกา นาฬิกาจักรกลเรือนแรกถูกคิดค้นขึ้นในประเทศจีนช่วงศตวรรษที่ 8 นาฬิกาจักรกลแท้จริงแล้วเป็นเครื่องมือวัดทางดาราศาสตร์ที่สามารถทำหน้าที่เป็นนาฬิกาได้แทนที่จะเป็นเพียงนาฬิกาอย่างเดียว ส่วนตะวันตกกว่าจะบรรลุในสิ่งนี้ก็ปาเข้าไปค.ศ.1310

7.การพิมพ์

ในตำราเรียนที่ได้เรียนกันมา โยฮันส์ กูเทนบิร์ก ชาวเยอรมัน ได้รับยกย่องว่าเป็นผู้คิดค้นการพิมพ์ด้วยแม่พิมพ์ในปีค.ศ.1458 ทำให้มนุษยชาติไม่ต้องเขียนหรือคัดลอกหนังสือด้วยมืออีกต่อไป แต่มีหลักฐานที่น่าเชื่อว่า ชาวจีนรู้จักการพิมพ์ด้วยแม่พิมพ์ไม้ลงบนกระดาษและผ้าไหมตั้งแต่ศตวรรษที่ 7 แถมยังคิดค้นการพิมพ์แบบหลายสีอีกด้วย

8.เงินกระดาษ

ชาวจีนเป็นผู้คิดค้นเงินกระดาษตั้งแต่ปลายศตวรรษที่ 8 เงินกระดาษฉบับแรกแท้จริงแล้วก็คือตั๋วแลกเงินมากกว่าจะเป็นเงินจริงๆ จนกระทั่งศตวรรษที่ 10 จึงมีการใช้เงินกระดาษเป็นสื่อกลางแลกเปลี่ยนอย่างแท้จริง ส่วนเงินกระดาษของชาวตะวันตกฉบับแรกออกในประเทศสวีเดน เมื่อค.ศ.1661 ตามด้วยสหรัฐอเมริกา ค.ศ.1690 ฝรั่งเศส ค.ศ.1720 นอกจากนี้ ขั้นตอนการทำ งานพื้นฐานบางอย่างในระบบธนาคารของโลกตะวันตกก็มาจากจีนโดยตรง

9.การไหลเวียนของเลือด

ส่วนใหญ่มักเชื่อกันว่าคนแรกที่ค้นพบการไหลเวียนของเลือดในร่างกายคือ วิลเลียม ฮาร์วีย์ ชาวอังกฤษ เมื่อค.ศ.1628 แต่มีหลักฐานที่ไม่อาจโต้แย้งได้ว่าชาวจีนค้นพบเรื่องนี้ตั้งแต่ 200 ปีก่อนคริสตกาล หรือก่อนยุโรปถึง 2,000 ปี ความรู้เรื่องการไหลเวียนของเลือดเป็นหัวใจหลักของการฝังเข็ม 

10.เครื่องหยอดเมล็ดแบบหลายท่อ

แม้แต่เรื่องพื้นๆ อย่างเกษตรกรรม ชาวจีนก็ล้ำหน้ายุโรปนับพันปี ชาวจีนผลิตเครื่องหยอดเมล็ดแบบหลายท่อได้ตั้งแต่ 200 ปีก่อนคริสต กาล หรือก่อนยุโรปประมาณ 1,800 ปี ถือเป็นระบบการหว่านเมล็ดที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดในประวัติศาสตร์ ขณะที่ชาวยุโรปไม่รู้จักเครื่องหยอดเมล็ดจนกระทั่งศตวรรษที่ 16

ที่มา นสพ.ข่าวสด